Dijital Elektrik Sayaçları

Günümüzde genel kullanım için tasarlanmış dijital elektrik sayaçları tiplerine göre farklılık gösterse de amaç ölçüm verilerini anlık olarak kaydedip kullanılacağı yere aktarmaktır. Sayaçlar çeşitli birimlerden meydana gelir bunlar ölçüm ve değerlendirme birimi , hafıza birimi, haberleşme birimi, iç ve dış güvenlik sistemi. Ticari olarak kullanılan sayaçlar ölçüm standartlarına ve yönetmeliklere göre veri kaydı yapar. Ücretlendirme ise enerji firmalarının belirlediği tarifelere göre yapılır. Hadi biraz daha yakından inceleyelim.

Sayaçlar tesislerin ihtiyacına göre seçilir sanayide kullanılan makinaların çoğunluğu üç fazlı olarak çalıştığı için sanayide enerji tüketimi üç fazlı olarak gerçekleşir ve üç fazlı sayaçlar kullanılması gerekir sanayi tipi sayaçların bir diğer özelliği ise reaktif güç ölçümü yapmasıdır enerji şirketinin belirlediği reaktif güç aşımlarında cezai işlem uygulanır. İşletmelerde sözleşme gücü 9 kW sonrası için reaktif, kapasitif ölçen kombi elektrik sayaçı kullanımı zorunludur. Sayaç takılmadığı durumda % 90 reaktif kullandığı varsayılarak elektrik fatura bedeline ilave edilir. İşletmelerde Sözleşme gücü 9 kW – 29,9 kW arası %33 reaktif sınır, %20 kapasitif sınırı aştığı zaman ceza uygulanır.İşletmelerde Sözleşme gücü 30 kW üstü %20 reaktif sınır, %15 kapasitif sınırı aştığı zaman ceza uygulanır.(Sayısal veriler bogazicienerji.com’dan alınmıştır.)

Bina, ofis elektriği ise asansörlerden bağımsız olarak tek fazlıdır ve ev tipi sayaçlarda isteğe bağlı olarak üç zamanlı enerji tarifesi uygulanabilir. Bu tarifeler,  gece(22:00-06:00),  gündüz(06:00-17:00) ve puant(17:00-22:00) olmak üzere üç zamanlıdır. Fiyatlandırma olarak enerjinin en ucuz olduğu zaman gece(yaklaşık %50 indirimli), ve en pahalı olduğu zaman en çok tüketimin gerçekleştiği puant(yaklaşık %50 pahalı) zamanıdır gündüz ise yaklaşık %5 daha indirimlidir. Konut, villa, mesken abonelerde sözleşme gücüne uygun sayaç takılır, reaktif ve kapasitif ceza uygulanmaz.

Dijital Elektrik Sayaçları Nasıl Çalışır?

Dijital sayaçlar tesisin çekiği enerjiyi hesaplamak için öncelikle akım trafolarıyla belirli ölçüm seviyelerine düşürür. Değerlenirme kısmı yani işlemciye gelmeden önce ani gerilim yükselmeleri (İç ve dış ani gerilim yükselmeleri) zarar vermesin diye gerilim seviyesine uygun varistör kullanılır. Varistör ani yükselme sınırı geçildiğinde kendini tahrib ederek devreyi korur. Ölçüm dirençleri üzerinden işlemci alınan değerleri yorumlar ve belleğe kaydeder. Enerji şirketi bu değeri okumak için haberleşmede optik port kullanır (Uzaktan okumalı sayaçlar da mevcut.) ve faturalandırır.

Dijital Elektrik Sayaçlarında Güvenlik

Sayaçlar ölçümü kaliteli yapması kadar güvenli olmak da zorundadır. Sayaçlar tüketici hizmetine tesis edildikten sonra üzerinde yapılan müdahaleler işlemciye tarih ve saat olarak kaydedilir. Örneğin sayaç manyetik alana maruz kaldığında hatalı ölçüm yapabilir ve bu sebeple manyetik alana ne zaman ve ne kadar maruz kaldığı işlemciye sensörden ölçülerek kaydedilir. Klemens kapağı ve ana kapak açıldığında switchler üzerinden tespit edilerek  tarih ve saat olarak kaydedilir. Bu veriler optik port ile alınır aykırı bir durumda ise sayaç üretici teknik servisine gönderilip inceletilir.

Demandmetre nasıl çalışır?

Bilindiği gibi sayaçlarda demantmetre bulunur peki bu demantmetre nedir nasıl çalışır.

Demand, bir saat içinde çekilen en yüksek enerjiye  denir.  Bu sayede sizin enerji talebinize göre yaptığınız anlaşmayı aşıp aşmadığınız görülür. Demandmetre 1saati  15 dakikalık 4 periyoda ayırır ve 15 dakika içerisinde çekilen en yüksek enerjiyi  4ile çarparak demand hesaplar.